Przebaczenie w małżeństwie a rozwód – co mówi prawo?

 

Przebaczenie w małżeństwie a rozwód – co mówi prawo?

Przebaczenie w małżeństwie to złożony problem zarówno emocjonalny, jak i prawny. W kontekście rozwodu przebaczenie może mieć istotne znaczenie, choć nie zawsze jest decydujące dla sądu. Jakie skutki prawne może wywołać przebaczenie współmałżonkowi? Czy wybaczenie zdrady albo przemocy zamyka drogę do rozwodu?

Przebaczenie a rozwód na podstawie rozkładu pożycia

W polskim prawie rozwodowym obowiązującym obecnie, rozwód może być orzeczony tylko w przypadku zupełnego i trwałego rozkładu pożycia (art. 56 § 1 KRO). W takim modelu przebaczenie nie jest zdarzeniem prawnym, ale może stanowić dowód istnienia więzi między małżonkami – emocjonalnej, fizycznej lub gospodarczej. Jeśli więc jeden z małżonków wybaczył, może to sugerować, że rozkład pożycia nie jest jeszcze zupełny.

Przebaczenie a wina za rozkład pożycia

Przebaczenie ma znaczenie również przy ustalaniu winy za rozkład pożycia. Jeśli małżonek szczerze wybaczył drugiemu wcześniejsze przewinienia (np. zdradę, agresję), sąd może uznać, że doszło do przerwania związku przyczynowego między tym zachowaniem a rozpadem małżeństwa. Co ważne, przebaczenie może być wyrażone w sposób dorozumiany (np. przez kontynuowanie wspólnego życia z utrzymaniem wszystkich więzi). Co ważne jednak  "fakt utrzymywania przez małżonków po rozłamie małżeństwa stosunków towarzyskich i udzielania sobie pomocy materialnej nie świadczy, samo przez się, o przebaczeniu" (tak orz. SN z 21.1.1950 r., WaC 255/49, DPP 1950, Nr 5, s. 51). Zgodzić się należy z tym poglądem, bo więzi małżeńskie to coś znacznie więcej niż tylko życzliwość małżonków wobec siebie, kontakt i pomoc.

Przebaczenie a pojednanie

Warto odróżnić przebaczenie od pojednania. Przebaczenie to akt jednostronny, natomiast pojednanie wymaga woli obu stron do odbudowy relacji. Pojednanie może chwilowo przywrócić pożycie, ale nie zawsze skutkuje trwałym powrotem do normalnego życia małżeńskiego.

Przebaczenie "niepełne" lub cofnięte

Sąd Najwyższy stwierdził, że kodeks rodzinny i opiekuńczy "Kodeks rodzinny nie nadaje faktowi przebaczenia charakteru okoliczności wyłączającej możność powoływania się na cudzołóstwo jako na przyczynę rozkładu pożycia małżeńskiego, jeżeli rzeczywiście przyczyniło się ono do tego rozkładu" (Sąd Najwyższy - Izba Cywilna - wyrok z dnia 20 stycznia 1954 r. I C 539/53)

Może się bowiem zdarzyć, że małżonek wybaczył drugiemu małżonkowi i podjął z nim współżycie małżeńskie, ale ta wspaniałomyślność przerasta jego możliwości psychiczne bo wyrządzona mu krzywda była tak wielka. Zmiana stanowiska i "cofnięcie przebaczenia" pokazuje wtedy, że czyn który został wcześniej niby wybaczony stanowi jednak przyczynę zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego.

Wnioski

Choć przebaczenie nie wyklucza rozwodu, może wpływać na jego ocenę przez sąd – zarówno w zakresie istnienia rozkładu pożycia, jak i ustalenia winy. Każda sprawa rozwodowa wymaga indywidualnej analizy, a przebaczenie, choć nieformalnie, może mieć realny wpływ na jej wynik.

W razie problemów rodzinnych, trudności w małżeństwie czy potrzeby wszczęcia sprawy o rozwód – zarówno z orzekaniem, jak i bez orzekania o winie – warto skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej. LEXTA Kancelaria Adwokacka świadczy kompleksową pomoc w sprawach rodzinnych, w tym w zakresie rozwodów, alimentów, separacji czy kontaktów z dziećmi. Zapraszamy do naszych biur w Tarnobrzegu przy ul. Sikorskiego 2 oraz w Nowej Dębie przy ul. Długiej 26.
Więcej informacji: www.lexta.pl
Kontakt telefoniczny: 880 990 002.